વર્લ્ડ ન્યૂઝ, ઈરાન દ્વારા ઈઝરાયેલ (ISRAEL)પર હુમલા બાદ અમેરિકાએ G7 દેશોની ઈમરજન્સી બેઠક બોલાવી હતી. બુધવારે યોજાયેલી આ બેઠકમાં ઈરાનના હુમલાની નિંદા કરવામાં આવી હતી અને એમ પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઈઝરાયેલને જવાબ આપવાનો અધિકાર છે. પરંતુ અમેરિકાએ આ માટે લક્ષ્મણરેખા પણ ખેંચી છે, અમેરિકાએ કહ્યું છે કે જો ઈઝરાયેલ ઈરાનના પરમાણુ કેન્દ્રો પર હુમલો કરશે તો અમેરિકા તેને સમર્થન નહીં આપે.
G7માં સમાવિષ્ટ અમેરિકા, બ્રિટન, જાપાન, ફ્રાન્સ, કેનેડા, ઇટાલી અને જર્મનીએ મધ્ય પૂર્વમાં તણાવ ઓછો કરવા રાજદ્વારી ઉકેલ પર ભાર મૂક્યો હતો. પરંતુ સવાલ એ ઊભો થાય છે કે ઈઝરાયેલ G7 સમૂહનો ભાગ ન હોવા છતાં આ દેશોએ આ મુદ્દે આટલી ઉતાવળ કેમ દર્શાવી? વાસ્તવમાં, મધ્ય પૂર્વમાં ચાલી રહેલા સંઘર્ષની અસરથી કોઈપણ દેશ અસ્પૃશ્ય નથી અને જો આ સંઘર્ષ વધુ વકરશે તો તેની અસર વધુ આપત્તિજનક બની શકે છે. G7 દેશોની આ બેચેનીના 5 મોટા કારણો છે.
પ્રથમ: જી7 દેશો ઇઝરાયેલ સાથે સારા સંબંધો ધરાવે છે
અમેરિકા અને ઇઝરાયલની મિત્રતા તો જાણીતી છે, પરંતુ G7માં સામેલ અન્ય તમામ દેશો સાથે ઇઝરાયેલના સારા સંબંધો છે. અમેરિકાની જેમ બ્રિટન પણ ઈઝરાયેલને મોટા પ્રમાણમાં શસ્ત્રો વેચી રહ્યું છે. આ સિવાય એપ્રિલમાં ઈરાન દ્વારા કરવામાં આવેલા હુમલાને નિષ્ફળ બનાવવા માટે બ્રિટને ઈઝરાયેલનું સમર્થન કર્યું હતું. આ સિવાય કેનેડા, ફ્રાન્સ, ઈટાલી, જાપાન અને જર્મની પણ ઈઝરાયેલના મોટા સહયોગીઓમાં સામેલ છે. ફ્રાન્સ માટે આ બેવડી ચિંતાનો વિષય છે કારણ કે જો આ ક્ષેત્રમાં અશાંતિ વધશે તો લેબનોનની સ્થિતિ વણસી જશે, જે તે બિલકુલ ઈચ્છતું નથી.
બીજું: જો તણાવ વધશે તો વિશ્વ યુદ્ધનો ભય છે.
ઈરાન અને ઈઝરાયેલ બંનેની લશ્કરી તાકાત મજબૂત છે. ઈરાન પાસે વિશ્વના ખતરનાક ડ્રોન અને બેલેસ્ટિક મિસાઈલો છે, જ્યારે ઈઝરાયેલ પાસે અમેરિકા દ્વારા આપવામાં આવેલા હાઈ-ટેક હથિયારો છે. જો બંને વચ્ચે આ તણાવ વધશે તો તે મધ્ય પૂર્વને વિશ્વયુદ્ધની અણી પર લઈ જશે, કારણ કે બંને દેશો વચ્ચે સીધું યુદ્ધ થાય તો તેમાં પશ્ચિમી દેશો પણ જોડાય તેવી શક્યતા છે. તે જ સમયે, જો રશિયા અને ચીન ઈરાનના બચાવમાં આવે છે, તો યુદ્ધને કારણે જે માનવ અને આર્થિક નુકસાન થશે તેની કલ્પના પણ કરી શકાતી નથી.
ત્રીજું: ઇઝરાયેલ માટે લાલ રેખા દોરવી
G7 દેશોએ બેઠકમાં ઈરાનના હુમલાની નિંદા કરી છે અને એ પણ કહ્યું છે કે ઈઝરાયેલને આ હુમલાનો જવાબ આપવાનો અધિકાર છે. પરંતુ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિએ ઈઝરાયલ માટે લાલ રેખા નક્કી કરી છે. બિડેને કહ્યું છે કે જો ઈઝરાયેલ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમ પર હુમલો કરશે તો તે તેને સમર્થન નહીં આપે. વાસ્તવમાં ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને નિશાન બનાવવાથી થતા નુકસાનને રોકવું અત્યંત મુશ્કેલ હશે.
ચોથું: ઈરાનને મજબૂત સંદેશ મોકલો
G7 દેશો ઈરાન પર વધુ પ્રતિબંધો લાદવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે, નવા પ્રતિબંધો દ્વારા ઈરાનને એક મજબૂત સંદેશ આપવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે કે આ તમામ શક્તિઓ ઈઝરાયેલની સાથે મજબૂતાઈથી ઊભી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિબંધોને કારણે ઈરાનની અર્થવ્યવસ્થાની ગતિ ઘણી ધીમી પડી ગઈ છે, આવી સ્થિતિમાં શક્ય છે કે ઈરાન ઈઝરાયેલ સાથે કોઈ પણ પ્રકારનો મોટો સંઘર્ષ ન ઈચ્છે.
પાંચમું: ત્રીજા યુદ્ધને પ્રાયોજિત કરવું મુશ્કેલ
અત્યારે વિશ્વમાં બે મોરચે મોટા યુદ્ધો ચાલી રહ્યા છે, એક તરફ રશિયા-યુક્રેનનું અઢી વર્ષથી ચાલી રહેલું યુદ્ધ અને બીજી તરફ ગાઝા યુદ્ધ. અમેરિકા સહિત ઘણા દેશો બંને યુદ્ધમાં સીધા સામેલ નથી પરંતુ ચોક્કસ રીતે એક યા બીજી બાજુ સ્પોન્સર કરી રહ્યા છે. અમેરિકા, બ્રિટન અને જર્મની એવા દેશોમાં સામેલ છે જેમણે યુક્રેનને મોટા પ્રમાણમાં ઘાતક હથિયારો આપ્યા છે. સાથે જ અમેરિકા અને બ્રિટન પણ ઈઝરાયેલને સૈન્ય મદદ કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, આ દેશો માટે બીજા યુદ્ધને પ્રાયોજિત કરવું મુશ્કેલ બનશે.
ઈઝરાયેલ(ISRAEL) G7નું સભ્ય નથી, તો પછી ઈરાન હુમલા બાદ કેમ બોલાવવામાં આવી ઈમરજન્સી બેઠક?
