Lunar Eclipse 2025:આ ગ્રહણનો કુલ સમયગાળો 6 કલાક અને 3 મિનિટનો રહેશે. આ દરમિયાન ચંદ્ર પૃથ્વીની છાયામાંથી પસાર થશે
સાયસન્સ ન્યૂઝ ડેસ્ક,(Lunar Eclipse 2025) વર્ષ 2025નું પહેલું ચંદ્ર ગ્રહણ આજે એટલે કે 14 માર્ચના રોજ થવા જઈ રહ્યું છે. આ ખગોળીય ઘટના દરમિયાન ચંદ્ર એક અનોખી લાલ રંગની છટા સાથે દેખાશે, જેને ‘બ્લડ મૂન’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ ગ્રહણનો સમય અને તેની દૃશ્યતા વિશે લોકોમાં ભારે ઉત્સુકતા છે, ખાસ કરીને ભારતમાં, જ્યાં આ ઘટના હોળીના તહેવાર સાથે સંકળાયેલી છે. જોકે, ખગોળશાસ્ત્રીઓએ જણાવ્યું છે કે આ ચંદ્ર ગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે નહીં.
ચંદ્ર ગ્રહણનો સમય
આ ચંદ્ર ગ્રહણ 13 માર્ચની રાત્રે શરૂ થશે અને 14 માર્ચના દિવસના બપોર સુધી ચાલશે. ભારતીય સમય અનુસાર, ગ્રહણની શરૂઆત 13 માર્ચની રાત્રે 9:27 વાગ્યે થશે અને તે 14 માર્ચના બપોરે 3:30 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આ ગ્રહણનો કુલ સમયગાળો 6 કલાક અને 3 મિનિટનો રહેશે. આ દરમિયાન ચંદ્ર પૃથ્વીની છાયામાંથી પસાર થશે, જેના કારણે તેનો રંગ લાલ દેખાશે. આ ઘટનાનું શિખર (મહત્તમ ગ્રહણ) સવારે 12:29 વાગ્યે થશે.
-
પેનમ્બ્રલ ગ્રહણની શરૂઆત: 13 માર્ચ, રાત્રે 9:27 વાગ્યે (IST)
-
આંશિક ગ્રહણની શરૂઆત: 13 માર્ચ, રાત્રે 10:41 વાગ્યે
-
પૂર્ણ ગ્રહણની શરૂઆત: 14 માર્ચ, સવારે 11:57 વાગ્યે
-
મહત્તમ ગ્રહણ: 14 માર્ચ, સવારે 12:29 વાગ્યે
-
પૂર્ણ ગ્રહણનો અંત: 14 માર્ચ, બપોરે 1:01 વાગ્યે
-
આંશિક ગ્રહણનો અંત: 14 માર્ચ, બપોરે 2:17 વાગ્યે
-
પેનમ્બ્રલ ગ્રહણનો અંત: 14 માર્ચ, બપોરે 3:30 વાગ્યે
શું ભારતમાં દેખાશે?
આ ચંદ્ર ગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે નહીં, કારણ કે તે સમયે ભારતમાં દિવસનો સમય હશે અને ચંદ્ર આકાશમાં દેખાશે નહીં. આ ગ્રહણ ઉત્તર અને દક્ષિણ અમેરિકા, પશ્ચિમ યુરોપ, પશ્ચિમ આફ્રિકા અને અન્ય કેટલાક વિસ્તારોમાં દેખાશે. ભારતીય ખગોળશાસ્ત્રીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આ ગ્રહણનો સૂતક કાળ (ગ્રહણ પહેલાંનો અશુભ સમય) ભારતમાં માન્ય રહેશે નહીં, કારણ કે તે અહીં દૃશ્યમાન નથી.
બ્લડ મૂન શું છે?
ચંદ્ર ગ્રહણ દરમિયાન જ્યારે પૃથ્વી સૂર્ય અને ચંદ્રની વચ્ચે આવે છે, ત્યારે પૃથ્વીની છાયા ચંદ્ર પર પડે છે. આ સમયે પૃથ્વીનું વાતાવરણ સૂર્યપ્રકાશના લાલ અને નારંગી રંગના તરંગોને ચંદ્ર તરફ પ્રતિબિંબિત કરે છે, જેના કારણે ચંદ્ર લાલ દેખાય છે. આ ઘટનાને ‘બ્લડ મૂન’ કહેવામાં આવે છે. આ વખતે ગ્રહણનો પૂર્ણ તબક્કો 1 કલાક અને 6 મિનિટ સુધી ચાલશે, જે ખગોળશાસ્ત્રીઓ અને અવકાશ પ્રેમીઓ માટે એક ખાસ અવસર છે.
હોળી સાથે સંયોગ
આ વર્ષે ચંદ્ર ગ્રહણનો સમય ભારતમાં હોળીના તહેવાર સાથે સંકળાયેલો છે. 14 માર્ચે હોળીની ઉજવણી થશે, જે ફાગણ પૂર્ણિમાના દિવસે આવે છે. જોકે, ગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે નહીં તેથી તેની ધાર્મિક અસરો અંગે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. હિંદુ પરંપરાઓમાં ગ્રહણ દરમિયાન શુભ કાર્યો ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવે છે, પરંતુ આ ગ્રહણની દૃશ્યતા ન હોવાથી હોળીની ઉજવણી પર કોઈ અસર થશે નહીં.
વૈજ્ઞાનિક મહત્ત્વ
ચંદ્ર ગ્રહણ એક સામાન્ય ખગોળીય ઘટના છે, જેમાં પૃથ્વી, સૂર્ય અને ચંદ્ર એક સીધી રેખામાં આવે છે. આ ગ્રહણ સૂર્યગ્રહણથી વિપરીત આંખો માટે સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે અને તેને નરી આંખે જોઈ શકાય છે. વૈજ્ઞાનિકો માટે આ ઘટના પૃથ્વીના વાતાવરણ અને ચંદ્રની સપાટીનો અભ્યાસ કરવાની તક પૂરી પાડે છે.
ભારતમાં ઓનલાઈન જોવાનો વિકલ્પ
જો તમે ભારતમાં રહેતા હો અને આ બ્લડ મૂનનો નજારો જોવા માગતા હો, તો ચિંતા ન કરો! નાસા અને અન્ય ખગોળીય સંસ્થાઓ આ ગ્રહણનું લાઈવ સ્ટ્રીમિંગ કરશે. તમે ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ્સ દ્વારા આ ખગોળીય ઘટનાનો આનંદ માણી શકો છો. આ માટે નાસાની સત્તાવાર વેબસાઈટ અથવા યુટ્યુબ ચેનલ પર નજર રાખો.
2025માં બીજું ગ્રહણ
આ વર્ષે બે ચંદ્ર ગ્રહણ થશે. પહેલું 14 માર્ચે અને બીજું 7 સપ્ટેમ્બરે થશે. આ ઉપરાંત, 29 માર્ચે એક આંશિક સૂર્યગ્રહણ પણ થશે, જે ભારતમાં દેખાશે નહીં. ખગોળ પ્રેમીઓ માટે આ વર્ષ ખાસ રહેવાનું છે. આ ચંદ્ર ગ્રહણ ભલે ભારતમાં દેખાશે નહીં, પરંતુ તેની ચર્ચા અને ઉત્સાહ વૈશ્વિક સ્તરે રહેશે.