Breast Milk:આ પ્રોટીનની ઊંચી માત્રા ટ્યૂમરના કોષોને નષ્ટ કરવામાં મદદ કરી શકે છે
લાઇફસ્ટાઇલ ન્યૂઝ ડેસ્ક, (Breast Milk)કેન્સર જેવી જટિલ અને જીવલેણ બીમારીનો સામનો કરવા માટે વૈજ્ઞાનિકો દિવસ-રાત સંશોધનમાં લાગેલા છે. આ દિશામાં એક નવી અને આશ્ચર્યજનક શોધ સામે આવી છે, જેમાં બ્રેસ્ટ મિલ્કના દૂધમાં મળતું એક પ્રોટીન બ્લેડર કેન્સરની સારવારમાં અસરકારક સાબિત થઈ રહ્યું છે.
આ નવા ક્લિનિકલ ટ્રાયલે દર્શાવ્યું છે કે આ પ્રોટીનની ઊંચી માત્રા ટ્યૂમરના કોષોને નષ્ટ કરવામાં મદદ કરી શકે છે, જે દર્દીઓ અને ડોક્ટરો માટે એક મોટી સફળતા બની શકે છે. આ શોધની વિગતો જાણીને તમે પણ આશ્ચર્યમાં પડી જશો. ચાલો, આ નવી શોધને નજીકથી સમજીએ.
પ્રોટીનની ઓળખ અને તેનું નામ
બ્રેસ્ટ મિલ્કના દૂધમાં મળતું આ પ્રોટીન એલ્ફા-લેક્ટાલ્બ્યુમિન (Alpha-Lactalbumin) તરીકે ઓળખાય છે. આ પ્રોટીન સામાન્ય રીતે નવજાત શિશુઓના પોષણ અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ માટે જાણીતું છે. પરંતુ જ્યારે આ પ્રોટીનને ઓલિક એસિડ (Oleic Acid) નામના ફેટી એસિડ સાથે જોડવામાં આવે છે, ત્યારે તે એક નવું સંયોજન બનાવે છે, જેને HAMLET (Human Alpha-Lactalbumin Made Lethal to Tumour Cells) કહેવામાં આવે છે. આ HAMLET સંયોજન કેન્સરના કોષોને નષ્ટ કરવાની અદ્ભુત ક્ષમતા ધરાવે છે.
ક્લિનિકલ ટ્રાયલની પ્રક્રિયા
આ ગ્રાઉન્ડબ્રેકિંગ ટ્રાયલ ચેક રિપબ્લિકના પ્રાગ શહેરમાં હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં 40 બ્લેડર કેન્સરથી પીડાતા દર્દીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. આ દર્દીઓને 30 દિવસના સમયગાળા દરમિયાન HAMLETના છ ડોઝ આપવામાં આવ્યા. આ દવા કેથેટર દ્વારા સીધી મૂત્રાશયમાં પહોંચાડવામાં આવી હતી, જેથી તે ટ્યૂમર પર સીધી અસર કરી શકે. ટ્રાયલના પરિણામો અદ્ભુત હતા. આ દવા લીધા પછી દર્દીઓના પેશાબમાં મૃત ટ્યૂમર કોષો જોવા મળ્યા, જે દર્શાવે છે કે HAMLETએ કેન્સરના કોષોને સફળતાપૂર્વક નષ્ટ કર્યા.
આ ટ્રાયલનું સંચાલન સ્વીડનની લુન્ડ યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર કેથરિના સ્વાનબોર્ગના નેતૃત્વમાં થયું હતું. તેમણે જણાવ્યું, “અમે દાયકાઓથી આ પ્રોટીન પર સંશોધન કરી રહ્યા છીએ, પરંતુ આ ટ્રાયલના પરિણામોએ અમને નવી દિશા આપી છે. HAMLET કેન્સરના કોષોને નિશાન બનાવે છે અને સ્વસ્થ કોષોને નુકસાન પહોંચાડ્યા વિના કામ કરે છે, જે તેને અનોખું બનાવે છે.”
HAMLET કેવી રીતે કામ કરે છે?
HAMLETની કાર્યપદ્ધતિ અનોખી છે. સંશોધન દર્શાવે છે કે આ સંયોજન કેન્સરના કોષોની અંદર પ્રવેશીને તેમના આંતરિક માળખાને ખોરવી નાખે છે, જેનાથી તે કોષો મરી જાય છે. આ પ્રક્રિયાને એપોપ્ટોસિસ (Apoptosis) કહેવામાં આવે છે, જે કોષોનું સ્વાભાવિક મૃત્યુ છે. ટ્રાયલમાં જોવા મળ્યું કે દવાનો ડોઝ આપ્યાના થોડા કલાકોમાં જ ટ્યૂમરના કોષો નષ્ટ થવા લાગ્યા. 88% દર્દીઓમાં ટ્યૂમરનું કદ ઘટ્યું અથવા સંપૂર્ણ રીતે નાબૂદ થઈ ગયું, જે પ્રારંભિક તબક્કાના બ્લેડર કેન્સર માટે ખૂબ જ સકારાત્મક સંકેત છે.
બ્લેડર કેન્સરની ગંભીરતા
બ્લેડર કેન્સર વિશ્વભરમાં એક વધતી સમસ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) અનુસાર, દર વર્ષે લગભગ 6 લાખથી વધુ નવા કેસ સામે આવે છે અને 2 લાખથી વધુ લોકો આ રોગને કારણે જીવ ગુમાવે છે. ભારતમાં પણ આ રોગનું પ્રમાણ વધી રહ્યું છે, ખાસ કરીને ધૂમ્રપાન, રાસાયણિક સંપર્ક અને અન્ય જોખમી પરિબળોને કારણે. હાલની સારવાર જેવી કે કીમોથેરાપી અને સર્જરીમાં આડઅસરો અને પુનરાવર્તનનું જોખમ રહે છે. આવી સ્થિતિમાં HAMLET જેવી નવી દવા ગેમ-ચેન્જર સાબિત થઈ શકે છે.
ભવિષ્યની શક્યતાઓ અને પડકારો
આ ટ્રાયલની સફળતા પછી સંશોધકો આ દવાને અન્ય પ્રકારના કેન્સર, જેમ કે બ્રેઈન ટ્યૂમર, પેટનું કેન્સર અને પ્રોસ્ટેટ કેન્સર માટે પણ પરીક્ષણ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યા છે. તેઓ આગામી બે વર્ષ સુધી ટ્રાયલમાં સામેલ દર્દીઓનું નિરીક્ષણ કરશે, જેથી દવાની લાંબા ગાળાની અસર અને સલામતીની પુષ્ટિ થઈ શકે. જોકે, આ દવાને વ્યાપક સ્તરે ઉપલબ્ધ કરાવતા પહેલા મોટા પાયે ટ્રાયલ અને નિયમનકારી મંજૂરીની જરૂર પડશે, જેમાં હજુ સમય લાગી શકે છે.
નિષ્ણાતોનો મત
ભારતના અગ્રણી ઓન્કોલોજિસ્ટ ડો. રાજેશ શર્માએ જણાવ્યું, “આ શોધ એક મોટી સફળતા છે, કારણ કે તે ઓછી આડઅસરો સાથે કેન્સરની સારવારનો રસ્તો ખોલે છે. જો આ દવા ભવિષ્યમાં ઉપલબ્ધ થશે, તો તે દર્દીઓના જીવનની ગુણવત્તા સુધારી શકે છે.” તેમણે ઉમેર્યું કે આવી શોધો ભારત જેવા દેશો માટે પણ આશીર્વાદરૂપ બની શકે છે, જ્યાં કેન્સરની સારવારનો ખર્ચ ઘણો ઊંચો છે.
નવી ક્રાંતિ લાવવાની ક્ષમતા
માનવ સ્તનના દૂધમાંથી મળતું આ પ્રોટીન કેન્સરની દુનિયામાં એક નવી ક્રાંતિ લાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. HAMLET બ્લેડર કેન્સરના દર્દીઓ માટે એક સલામત, અસરકારક અને નવીન સારવારનું વચન આપે છે. આ શોધ માત્ર વિજ્ઞાનની શક્તિ જ નહીં, પણ પ્રકૃતિની અદ્ભુત ભેટોને પણ દર્શાવે છે. જેમ-જેમ આ સંશોધન આગળ વધશે, તેમ-તેમ કેન્સરની સામેની લડાઈમાં નવી આશા જન્મ લેશે.