નવી દિલ્હી:આપણો દેશ જેટલો વિશાળ છે, એટલી બધી સંસ્કૃતિઓ અને સમુદાયો અહીં જોવા મળે છે. દરેક સમુદાયના પોતાના રિવાજો અને પરંપરાઓ હોય છે. આજે અમે તમને એક એવા સમુદાય વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ જે પોતાના જમાઈને નોકરની જેમ માને છે. આપણા દેશમાં જમાઈને સૌથી વધુ સન્માન આપવામાં આવે છે. જ્યારે પણ જમાઈ ઘરે આવે છે ત્યારે આખો સાસરી પરિવાર તેની કાળજી લે છે. પરંતુ આજે અમે તમને એવા જ એક સમુદાય વિશે જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ. જેમાં જમાઈને નોકરની જેમ વર્તે છે અને તેનું કામ કરાવવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, અમે ની વાત કરી રહ્યા છીએ. જ્યાં લગ્ન પહેલા વરરાજાને નોકરની જેમ કામ કરવું પડે છે. તે પછી જ તેના લગ્ન થાય છે. બેતુલ, હોશંગાબાદ, સાગર, દમોહ, રાયસેન, બાલાઘાટ, મંડલા, ખંડવા, મધ્યપ્રદેશના શહડોલ ઉપરાંત છત્તીસગઢમાં ગોંડ આદિવાસીઓ પણ જોવા મળે છે.
આ જાતિ ઘણી જૂની છે
આ આદિજાતિ પાંચમી અને છઠ્ઠી સદીની આસપાસ દક્ષિણ ગોદાવરી કિનારે થઈને મધ્ય ભારતમાં પહોંચી હતી. ગોંડને ઓસ્ટ્રોલાઇટ જાતિ અને દ્રવિડિયન પરિવારની આદિજાતિ માનવામાં આવે છે. જે મધ્યપ્રદેશની સૌથી મોટી આદિજાતિ છે. મધ્યપ્રદેશના શિડ્યુલમાં આ જનજાતિની 50 થી વધુ પેટા શાખાઓ આપવામાં આવી છે. તમને જણાવી દઈએ કે ગોંડ જનજાતિનો ઈતિહાસ ખૂબ જ સમૃદ્ધ અને સમૃદ્ધ રહ્યો છે. ઘણા ગોંડ રાજવંશોએ 15મીથી 17મી સદી સુધી ગોંડવાના પર શાસન કર્યું. ગોંડ જાતિ સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ સાથે સંબંધિત હોવાનું માનવામાં આવે છે.
ગોંડ સંસ્કૃતિ અને રિવાજો
ગોંડ જાતિના લોકો હજુ પણ જૂની પરંપરાઓનું પાલન કરે છે. તેથી જ તે જન્મથી મૃત્યુ સુધી પોતાની પરંપરાઓનું પાલન કરે છે. આ જનજાતિમાં પણ સ્ત્રી અને પુરુષ બંનેને સમાન દરજ્જો છે. અહીં પરદા પ્રથાનો કોઈ ઉપયોગ નથી, તેથી જ ગોંડ જનજાતિની છોકરીઓ પોતાનો જીવનસાથી પોતે જ પસંદ કરે છે. અહીં મહિલાઓનું ખૂબ સન્માન કરવામાં આવે છે. ગોંડ પરિવારોમાં લગ્નના અલગ-અલગ રિવાજો છે. એકદમ રસપ્રદ છે. ગોંડ જાતિના લોકો લમસેના લગ્ન કરે છે. જેમાં યુવકને તેના સાસરીના ખેતરમાં ચોક્કસ સમયગાળા માટે નોકરની જેમ કામ કરવાનું હોય છે. તે પછી જ તેને લગ્ન કરવાની છૂટ છે. તે સમય દરમિયાન, વર-વધૂએ તેના ભાવિ સસરાને સાબિત કરવું પડશે કે તે લગ્ન પછી તેની પુત્રીની યોગ્ય રીતે સંભાળ રાખી શકશે અને તેના માટે કંઈ પણ કરી શકશે.
નૃત્ય અને સંગીતના શોખીન
ગોંડ જનજાતિના લોકો શિકાર પર જીવે છે. માંસ અને માછલી તેમના આહારમાં પ્રથમ સ્થાન ધરાવે છે. સ્ત્રીઓ સાડી પહેરે છે, પુરુષો ધોતી અને ગંજી પહેરે છે. આ સમુદાયની સંસ્કૃતિની વાસ્તવિક ઝલક લગ્ન પ્રસંગોમાં જોવા મળે છે. લગ્નની દરેક વિધિ અને પ્રસંગ માટે અલગ-અલગ ગીતો હોય છે, એટલું જ નહીં, દરેક ગીતનો ઊંડો અર્થ અને અર્થ હોય છે. મહિલાઓ આ ગીતો ખૂબ જ ઉત્સાહથી ગાય છે. સખત દિવસની મહેનત પછી, ગોંડ આદિજાતિ સંગીતની નોંધોના અવાજથી તેમનો થાક દૂર કરે છે. કર્મને ગોંડનું મુખ્ય નૃત્ય કહેવામાં આવે છે. પુરુષો ત્યાં સાયલા નૃત્ય કરે છે. આ દરમિયાન, તે તેના માથાના દુપટ્ટામાં મોર પીંછા મૂકે છે અને તેના હાથમાં લાકડી અથવા કુહાડી સાથે નૃત્ય કરે છે.